Epitafium, czyli napis na nagrobku
Słowo epitafium pochodzi od greckiego epi-taphios, czyli „nad grobem”. Po raz pierwszy tego typu napisy na nagrobkach dla upamiętnienia zmarłych zaczęto umieszczać w starożytnych Atenach, w piątym wieku przed naszą erą. Epitafium miewa formę panegiryku, czyli tekstu pochwalnego, a wręcz pochlebczego. Dziś już nie tak często spotykane, zamiast rozbudowanych, zindywidualizowanych epitafiów, częściej zamieszczany jest krótki, często szablonowy napis na pomniku.
Co najczęściej piszemy na nagrobkach?
W polskiej rzeczywistości cmentarnej królują jednak proste napisy na nagrobkach. Do najpopularniejszych, a zarazem najprostszych napisów nagrobkowych należą:
- Pokój jego duszy
- Spoczywaj w pokoju
- Bóg Tak chciał
- Ave Maria
- Prosi o modlitwę
- Jezu, Ufam Tobie
- Śpij Aniołku
- Proszą o zdrowaś Mario
- Bądź wola Twoja, Panie
- Non omnis moriar
Sentencje na pożegnanie
Napisy na pomnikach mogą być też bardziej rozbudowane, przeważnie mieszczące się w dwóch linijkach. Przeglądając cytaty na nagrobki, trafimy między innymi takie teksty:
- Wszystko co miałam w tym grobie się mieści,
- Śmierć radość zabrała, nie wzięła boleści”
- „Ty żyjesz, choć martwe Twe powieki, bo w sercach naszych trwać będziesz na wieki”.
- „Nie opłakujcie mnie, jestem błogosławiony w Bogu i modlę się za Wami. Będę Was kochał z nieba tak, jak kochałem Was na ziemi”
- „Każdy człowiek, nawet najskromniejszy, zostawia ślad po sobie, jego życie zahacza o przeszłość i sięga w przyszłość”
- „Śpieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą.”
- „Być może dla świata jesteś tylko człowiekiem, ale dla niektórych ludzi jesteś całym światem”
Sentencje na pomnik – religijne czy świeckie?
Jak można zauważyć, część sentencji na pożegnanie ma charakter religijny, część świecki. Religijne napisy na nagrobkach zawierzają zmarłego Bogu, wyrażają wiarę w słuszność jego woli. Świeckie sentencje na nagrobek odwołują się do pewnych uniwersalnych wartości humanistycznych, częściej też przywołują ból, który spowodowało odejście zmarłego z tego świata.
Jak znaleźć czy ułożyć sentencję na nagrobek? W dobie internetu jest to prostsze, niż kiedykolwiek wcześniej. Wystarczy w wyszukiwarkę wpisać „epitafium”, „napisy na nagrobkach”, „napis na pomniku”, „sentencje na pożegnanie”, „cytaty na nagrobki”. Zaleje nas morze cytatów, przykładów i pomysłów. Jeśli ktoś woli szukać w bardziej tradycyjny sposób, pozostaje biblioteka albo zasoby własnej pamięci. Oczywiście pomocą służą też zakłady pogrzebowe oraz kamieniarskie.
